Метадычныя рэкамендацыі педагогам І ступені агульнай сярэдняй адукацыі для правядзення дынамічных перамен у рэжыме вучэбнага дня
Адукацыйны працэс павінен быць арганізаваны ва ўмовах неабходнасці рухальнай актыўнасці вучняў, бо пры ператамленні дзецям цяжка сканцэнтравацца на матэрыяле урока, іх увага рассейваецца і, як следства, веды засвойваюцца імі з цяжкасцю. Для падтрыманне працаздольнасці і захавання здароўя школьнікаў ва ўстанове адукацыі арганізуюцца фізкультхвілінкі, дынамічныя паўзы і перамены.
Мэта іх правядзення - стварэнне ўмоў, якія спрыяюць захаванню і ўмацаванню здароўя малодшых школьнікаў.
Дынамічная перамена дае магчымасць рэалізаваць залішняе напружанне ў шумных, без суперніцтва, гульнях, размінках, танцавальных рухах. Акрамя таго, сумесная дзейнасць садзейнічае ўмацаванню ўзаемаадносін навучэнцаў і педагогаў.
Важны момант для дынамічных пераменаў - іх рэгулярнасць і сістэматычнасць.
Змест дынамічнай перамены можа быць разнастайным: гульні, загадкі, вусныя шарады, творчыя задачы, хуткамоўкі, лічылкі, рэчытатывы, рухі пад музыку, дзеянні з персанажамі, самастойныя гульні дзяцей.
Гульні - самы лепшы спосаб адцягнуцца, наладзіцца на новы від вучэбнай дзейнасці і проста падняць настрой, а з добрым настроем заўсёды лёгка вучыцца. Педагогу варта ўлічваць, што матэрыял для арганізацыі вольнага часу не павінен быць аб'ёмным, гульні не павінны насіць востра канфліктны характар або падарваць вялікі азарт. Таму пад час правядзення дынамічных пераменаў непажадана праводзіць спаборніцкія гульні з падзелам на каманды. Неабходна памятаць і пра аптымальнасць рухальнай нагрузкі, чаргаванне відаў гульнявой дзейнасці.
Удзел у гульнях павінен быць добраахвотным. Перад пачаткам любой гульні важна вучыць дзяцей выконваць правілы, напрыклад:
- гуляй сумленна. Правіла – закон!
- Выяўляйце больш выдумкі, кемлівасці.
- Абавязкова слухайце кіраўніка. Падпарадкоўвайцеся капітану каманды, у гульні ён галоўны.
- Суддзя павінен быць сумленным і справядлівым.
- Выйграў - не зазнавайся! Над прайграўшымі не смейся.
- Прайграў - не маркоціся!
- Не злуйся на тых, хто незнарок штурхнуў або наступіў на нагу.
- Беражыся інвентара.
Кожная дынамічная перамена ўключае актыўны, камунікатыўны этап, этап малой рухомасці, які дапамагае развіваць адвольную дзейнасць навучэнцаў.
Немалаважны фактар - музычнае суправаджэнне. Музыкатэрапія мае вялікае значэнне для падтрымання душэўнага здароўя дзяцей, здымая раздражняльнасц, нервовае напружанне. Мэтазгодна ўключаць класічныя творы. Музычна-рытмічныя практыкаванні дапамагаюць зняць разумовую перагрузку і ператамлення.
Гульні варта заканчваць за 5 хвілін да званка на ўрок, каб у навучэнцаў быў час арганізавана ўвайсці ў клас і падрыхтавацца да яго.